نظام جامع آموزشی استرالیا ; سیستم آموزشی استرالیا

چارچوب نظام آموزشی استرالیا به  Australian Qualification Framework  یا همان AQF  معروف است.  AQF نظام آموزشی جامع و فراگیری است که شامل ۱۷ دوره تحصیلی است که در سه سطح (مدارس، فنی و حرفه‌ای و تحصیلات تکمیلی) ارزیابی می‌شوند.

 نظام جامع آموزشی استرالیا تمام معیارهای بخش آموزش استرالیا را در یک چارچوب، سیاست‌گذاری می‌کند.  AQF اولین بار در سال ۱۹۹۵ معرفی شد.

مبنای معرفی این  نظامِ ارزیابی، فراهم کردن یک چارچوبی ملی و فراگیر برای ارزشیابی مدارک تحصیلی در استرالیا بعد از دوران تحصیل اجباری ( پانزده سالگی یا سال دهم) است.

آنچه که نظام آموزشی استرالیا را از سیستم‌های آموزشی اکثر کشورهای دیگر متمایز می‌کند، چارچوب نظام جامع آموزشی استرالیا یا همان چارچوب صلاحیت استرالیا (AQF) است.

این چارچوب در تمام مقاطع آموزشی استرالیا اعمال می‌شود، اما تمرکز آن به‌طور ویژه به سطح متوسطه (مقطع دبیرستان) و دانشگاه (مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد) است.

بر اساس این چارچوب، سیستم آموزشی استرالیا به سطوح مختلفی تقسیم می‌شود که بر اساس سطح تحصیلی دانشجویان متفاوت است.

نظام جامع آموزشی استرالیا مورد تایید دولت استرالیا است. گفتنی است که سایر کشورها از جمله ایران نیز این سیستم را قبول دارند. این نظام ارزشیابی، تصویری روشن از ساختار تحصیلی در استرالیا را ارائه می‌کند. به کمک آن دانشجویان می‌توانند برنامه تحصیلی خود را از پایین‌ترین تا بالاترین سطوح آموزشی وهمچنین نوع ویزای تحصیلی خود را مشخص کنند.

در این برگه، نظام جامع آموزشی استرالیا با تقسیم‌بندی آن به مقاطع مختلف شرح داده‌شده است. اگر قصد تحصیل در استرالیا را دارید مطمئن باشید مطالب گردآوری‌شده در این برگه می‌تواند به اطلاعات شما در زمینه سیستم آموزش استرالیا اضافه کند.

سیستم آموزشی استرالیا

استرالیا به بزرگ‌ترین جزیره جهان و کوچک‌ترین قاره دنیا معروف است. وسعت استرالیا موجب تنوع جغرافیایی و آب‌وهوای آن شده است. تحصیل در استرالیا امروزه یکی از اهداف افراد آرزومند به ادامه تحصیل در خارج از کشور است.

علاقه‌مندان به تحصیل در هر کشوری قبل از هر اقدامی بهتر است درخصوص سیستم آموزشی آن کشور اطلاعات داشته باشند. باید خاطر نشان کنم که گرچه سیستم آموزشی استرالیا ساده است اما کیفیت آن بالا است. سیستم آموزشی و تحصیلی استرالیا به دلیل برخورداری از استانداردهای جهانی، بسیار شناخته‌شده است.

سیستم آموزشی استرالیا همانطور که در بالا اشاره کردیم توسط یک برنامه منحصربه‌فرد شناخته‌شده به‌عنوان چارچوب صلاحیت استرالیا (AQF) کنترل می‌شود. این سیستم عمدتاً برگرفته از سیستم آموزش‌وپرورش بریتانیا است، اما بسیار دقیق‌تراز آن.

در این سیستم، آموزش عالی بر اساس میزان تحصیلاتی که دانشجویان برای دوره تحصیلی خود نیاز دارند، به سطوح مختلفی تقسیم می‌شود.

مقاطع تحصیلی در سیستم آموزشی استرالیا

نظام جامع آموزشی استرالیا شامل ۱۰ سطح  مختلف است. در این ۱۰ سطح، ۱۳ نوع مدرک تحصیلی مشخص وجود دارد.

وجود مقاطع تحصیلی مجزا و مشخص به دانشجویان بین‌المللی کمک می‌کند تا بتوانند به‌راحتی تحصیلات خودشان را در کشور مبدأ با مقاطع تحصیلی در کشور استرالیا مقایسه کنند.

مقاطع تحصیلی در سیستم آموزشی استرالیا به فهرست زیر تقسیم‌بندی می‌شود:

• سال ده و یازده دبیرستان
• پیش‌دانشگاهی
• کاردانی
• کارشناسی
• دوره‌های پیش ارشد
• کارشناسی ارش
• دکترای PhD

حالا برای درک بهتر، قصد دارم هریک از سطوح را جداگانه توضیح بدهم.

سطوح نظام جامع آموزشی استرالیا

در سیستم آموزشی استرالیا، ده سطح آموزش وجود دارد. این دوره‌ها پس از تحصیلات اجباری (سال دهم) هستند. سطح ۱ از لحاظ نتایج و الزامات یادگیری راحت و سطح ۱۰ پیچیده‌ترین و بالاترین سطحی است که می‌توان درسیستم آموزشی استرالیا دریافت کرد.

با توجه به این ساختار،  یک دانش آموز بعد از اخذ مدرک سال دهم می‌تواند در دوره‌های فنی حرفه‌ای شرکت و گواهینامه‌های سطوح مختلف را دریافت کند و یا دوره متوسط خود را تکمیل و وارد مسیر تحصیلات تکمیلی بشود.

با این ساختار تحصیلی، دانشجویانی که قصد مهاجرت تحصیلی به استرالیا را دارند، می‌توانند حتی نوع ویزای دانشجویی خود را تعیین کند.

در جدول زیر، سطوح AQF و مدارک ارائه شده درهر سطح مشخص شده اسنت.

قبل از اینکه بخواهم درباره هر یک از سطوح نظام جامع آموزشی استرالیا توضیح بدهم، بهتر است اول اشاره کوتاهی به دوره‌های فنی و حرفه‌ای بکنم.

دوره‌های فنی و حرفه‌ای در سیستم آموزشی استرالیا

دوره‌های فنی و حرفه‌ای در استرالیا از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند چراکه فارغ‌التحصیلان مؤسسات فنی و حرفه‌ای، می‌توانند بلافاصله بعد از اتمام تحصیل  وارد بازار کار بشوند و از مهارت‌های خود استفاده کنند.

پس از اتمام دوره‌های فنی و حرفه‌ای، بسته به دوره‌ای که فرد در آن شرکت کرده، به او یکی از مدارک Certificate I -IV، Diploma و یا Advanced Diploma & Associate Degrees داده می‌شود.

مدارک  ۱ و ۲ معمولاً بیشتر شامل مباحث فنی حرفه‌ای و مدارک ۳ و ۴به  دوره‌های های تخصصی‌تر اختصاص می‌یابند.

دوره‌های فنی و حرفه‌ای در استرالیا دارای استانداردهای بالایی هستند  و ارزش مدارک ارائه شده در این دوره‌ها نیز زیاد است و در اکثر کشورهای دنیا به‌عنوان مدارک تحصیلی معتبر پذیرفته می‌شوند.

سرتیفیکت سطح یک: ۱ AQF

دوره های این سطح اصولا به منظورآماده سازی دانشجو برای ورود به بازار کار برگزار می شوند.

از این دوره بیشتر به‌عنوان مسیر ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر استفاده می‌شوند. طول دوره‌های سطح ۱ معمولاً بین ۶ ماه تا ۱ سال است.

سرتیفیکت سطح دوم – ۲ AQF 

این سطح نیاز به دانش و مهارت‌های گسترده دارد.  طول دوره‌های سطح ۲ نیز معمولاً بین ۶ ماه تا ۱ سال است. این سطح فرصت عالی برای رسیدن به مدارک بالاتر است. مدارک   Certificate II  بیشتر شامل مباحث اولیه دوره‌های فنی و حرفه‌ای است.

مدارکCertificate II  معادل ‌ترم اول و گاهی هم ترم اول و دوم مقاطع کارشناسی در مراکز آموزش عالی استرالیا هستند.

فارغ‌التحصیلان می‌توانند پس از اتمام این دوره‌ها، وارد ترم دوم و یا سوم مَقطعِ کارشناسی دانشگاه مقصد شوند.

سرتیفیکیت سطح سوم – ۳AQF 

فارغ‌التحصیلان سطح  ۳ می‌توانند طیف گسترده‌ای از دانش و مهارت را در محیط کار بکار گیرند. طول این دوره عموماً ۱ تا ۳ سال است. مدارک ارائه شده در این دوره بیشتر به دوره های تخصصی اختصاص دارند و برای پیدا کردن شغل و یا ادامه تحصیل در مقطع فوق دیپلم مناسب هستند.

سرتیفیکیت سطح چهار– ۴ AQF 

گواهینامه سطح ۴، تخصصی‌تر هستند. فارغ‌التحصیلان این سطح می‌توانند از طریق آموزش، مهارت های لازم  برای شغل مورد نظر را کسب کنند. طول این دوره معمولا بین ۵ تا ۲ سال است. مدارک ارائه شده در این دوره نیز، برای پیدا کردن شغل و یا ادامه تحصیل در مقطع فوق دیپلم مناسب هستند.

دوره دیپلما – ۵ AQF 

دوره دیپلما یا فوق‌دیپلم، سطح ۵ نظام آموزشی در استرالیا است. این دوره معادل دوره کاردانی در ایران است. دوره  دیپلما هم در مقطع دانشگاهی وهم فنی و حرفه‌ای برگزار می‌شود. این دوره پس از اخذ مدرک دیپلم دبیرستان، شروع و در حدود سه سال طول می‌شود.

دوره دیپلمای پیشرفته –۶ AQF

در این دوره، دانشجوها در مقایسه با فارغ التحصیلین دوره فوق‌دیپلم، می‌توانند تخصص و مهارت بالاتری را در محیط کاری خود کسب کنند.

این سطح خودش به دوشاخه تقسیم می‌شود.

 دیپلمای پیشرفته یا Advanced Diploma 

دوره دیپلمای پیشرفته سطح ششم از نظام جامع آموزشی در استرالیا است. دوره‌های دیپلما (Diploma)   و دیپلمای پیشرفته (Advanced Diploma) به ترتیب معادل سال‌های اول و دوم مقطَع کارشناسی در مراکز آموزش عالی استرالیا هستند.

Associate Diploma

دوره‌های پایین‌تر از کارشناسی در استرالیا را دوره Associate Degree میگویند. این دوره‌ها بیشتر شامل دروس علمی هستند.

دوره کارشناسی یا  Bachelor- ۷ AQF

این دوره به‌طورمعمول بین ۳ تا ۴ سال طول می‌کشد. شروع آن پس از اتمام دوره دبیرستان است. هر فردی با داشتن مدرک فنی  و حرفه‌ای می‌تواند در سال اول  ودوم کارشناسی مشغول به تحصیل بشود.

دوره کارشناسی افتخاری –۸ AQF

این سطح خودش به سه شاخه مجزا تقسیم می‌شود. کارشناسی افتخاری (Bachelor  honours Degree)، Graduate Certificate و Graduate Diploma

کارشناسی افتخاری (Bachelor  honours Degree)

این دوره پس از کارشناسی است وعموما 1 سال تا یک سال و نیم طول می‌کشد. به‌طورمعمول، طول دوره‌های کارشناسی دانشگاه ‌های استرالیا سه سال است. دانشجو می‌تواند با افزودن یک سال دیگر به این مقاطع، مدرک Honours در استرالیا را بگیرد

برخی مواقع، این یک سال تحصیلی و افزودن آن به سه سال دوره کارشناسی، برابر با اولین سال دوره کارشناسی ارشد است. یعنی دانشجو با گذراندن دوره چهارساله کارشناسی، میتواند مدرک کارشناسی ارشد را در عرض یک سال دریافت کند. در غیر این صورت، مجبور است دوران کارشناسی ارشدرا طی دو سال تحصیلی تکمیل کند.

نکته:

متقاضیان تحصیل در  دوره‌های کارشناسی، ضمن داشتن مدارک دبیرستان و پیش‌دانشگاهی باید مدرک زبان آیلتس را هم ارائه کنند. در مواقعی که متقاضی شرایط لازم برای ورود به دوره کارشناسی را نداشته باشد، مجبور است دوره پیش‌دانشگاهی و یا زبان در استرالیا را مجددا پاس کند. غالباً اکثر دانشگاه های استرالیا دارای کالج دبیرستانی نیز هستند.

• Graduate Certificate

این دوره تحصیلی که بین مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد است، حدود شش ماه تا  یک سال طول می‌کشد و لزوماً باید پس از دوران کارشناسی آغاز می‌شود.

•  Graduate Diploma

دوره Graduate Diploma نیز آمادگی کارشناسی ارشد است. در کل دوره های  دوره های Graduate Certificate  و Graduate Diploma به عنوان دوره های پیش نیاز برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد در استرالیا هستند و هر کدام طول دوره معینی دارند. طول دوره Graduate Diploma یک سال است.

دوره‌های Graduate Certificate یا Graduate Diploma در صورت ادامه می‌توانند به دوره‌های ارشد تبدیل شوند.

نکته

دانشجوهایی که رشته‌های تحصیلی خود را از دوره کارشناسی تغییر داده‌اند اغلب قبل از ورود به کارشناسی ارشد، موظف هستند دوره پیش‌نیاز را بگذرانند. از طرفی دانشجویانی که شرایط لازم برای ورود به دانشگاه‌ها را ندارند هم با گذراندن این دوره‌ها می‌توانند شرایط لازم برای ورود به دانشگاه را کسب کنند.

جهت ورود به این دوره‌ها داشتن مدارک کارشناسی و گاهی سابقه کاری الزامی است.

دوره کارشناسی ارشد – ۹ AQF

جهت ورود به این مقطع هیچ نیازی به شرکت در آزمون نیست و تنها ملاک و معیار پذیرش نمره‌های مقطع کارشناسی است.

طول دوره  کارشناسی ارشد به مدت تحصیل دانشجو در دوره کارشناسی بستگی دارد. یعنی اگر دوره کارشناسی چهار ساله باشد می‌توان مقطع کارشناسی ارشد را طی یک سال به پایان رساند. اما در صورت به پایان رساندن دوره کارشناسی در طی سه سال، مقطع کارشناسی ارشد دو سال زمان خواهد برد.

به‌طورکلی ۲ نوع کارشناسی ارشد در دانشگاه‌های استرالیا ارائه می‌شود که، همگی آنها در سطح ۹ نظام جامع آموزشی استرالیا (AQF) هستند.

 دوره کارشناسی ارشد پژوهش محور (Research Based)

هدف از دوره کارشناسی ارشد پژوهش محور یا تحقیقی، بیشتر به کارگیری دانش پیشرفته برای امور تحقیق و پژوهش است. با توجه به اینکه دوره‌های دکترا صرفاً تحقیقاتی هستند، به آن دسته افرادی که تمایل دارند تحصیل خود را تا مقطع دکترا ادامه دهند، پیشنهاد می‌شود که ارشد خود را نیز تحقیقاتی انتخاب کنند.

بنابراین افرادی که قصد دارند تحصیلات خود را تا مقطع دکترا ادامه بدهند بیشتر در این دوره  شرکت می کنند. این دوره با نامهای Master by Research  یاMaster of Philosophy  یا  MPhil معروف هستند. در دوره کارشناسی ارشد تحقیقی معمولاً دانشجو یک سال روی تحقیق زمان صرف می‌کند . در پایان این دوره باید یک پیشنهاد تحقیقاتی یا پروپوزال ارائه شود.

در بعضی از دانشگاه‌های استرالیا به دانشجوها این امکان داده می‌شود که بعد از سپری کردن یک سال از دوره کارشناسی ارشد تحقیقی به دوره دکترا انتقال پیدا کنند.

نکته: برای پذیرش در این دوره،  داشتن حداقل معدل ۶۵% از ۱۰۰% در دوره کارشناسی و داشتن پیشنهاد تحقیق مناسب برای این مقطع ضروری است .

دوره کارشناسی ارشد آموزش محور (Course Based)

این دوره معمولاً برای افرادی است که قصد ادامه تحصیل تا مقطع دکترا را ندارند و تمایل دارند وارد بازار کار بشوند.

در دوره‌های کارشناسی ارشد آموزش محور،  کلاس‌های آموزشی برگزار می‌شود و دانشجوها موظف هستند ۲۴ واحد را پاس کنند. ارائهٔ پایان‌نامه در انتهای دوره‌ها الزامی است.

برنامه درسی این دوره، شامل دروس اصلی و دروس انتخابی و اختیاری است که در اغلب موارد حضور در کلاس درس و انجام تکالیف و پروژه‌های درسی در آنها اجباری است.

در بسیاری از دروس، آزمون پایان‌ترم نیز وجود دارد و دانشجوها ملزم به شرکت در آن و کسب نمره قبولی هستند.

در برخی از رشته‌های کارشناسی ارشد آموزش محور، دانشجو باید پروژه عملی پایانی نیز انجام دهد.

نکته: در کل، برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد داشتن مدرک کارشناسی و کسب حدنصاب نمره زبان (آیلتس بین ۶ و ۶٫۵  ودر برخی از رشته‌های زیر گروه پزشکی  ۷ ) الزامی است.

دوره دکترا –۱۰ AQF 

استرالیا به دلیل داشتن پیشرفته‌ترین امکانات آموزشی، پژوهشی و مراکز تحقیقاتی پیشرفته، گزینه بسیار عالی برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا  است. دوره‌های دکترا، بالاترین سطح از نظام جامع آموزشی و عالی‌ترین دوره‌های تحصیلی در استرالیا هستند.

دوره‌های دکترا عموما پژوهشی هستند . طول دوره‌های دکترا در استرالیا بین ۳ تا ۵ سال است و دانشجویانی که تصمیم دارند در دوره دکترا در استرالیا ادامه تحصیل بدهند باید از سابقه علمی و پژوهشی خوبی برخوردار باشند

دوره دکترا در استرالیا به سه صورت زیر برگزار می‌شود:

PhD

Dphil  (Philosophy of Doctorate)

دوره‌های تخصصی‌تر EdD(Education of Doctor)

نکته:شرط پذیرش در دوره دکترا داشتن مدرک کارشناسی ارشد با معد ل خوب (بالاتر از 15)، کسب حدنصاب نمره زبان(آیلتس 7 )

اهداف نظام جامع آموزشی در استرالیا

• ایجاد  تنوع در آموزش
• بهبود عملکرد اقتصادی ملی با ارائه آموزش خوب و توسعه یافته
• پشتیبانی، حفظ و توسعه مسیرهای آموزش
• ارائه چارچوب جهت تنظیم مقررات آموزش
• ایجاد بستری برای پیشرفت افراد علاقه‌مند به تحصیل با پشتیبانی از اهداف یادگیری وآموزش
• تقویت تحرک ملی و بین‌المللی دانشجویان، فارغ التحصیلان و کارگران